De gemeenteraad wordt gekozen door de inwoners van de gemeente

De leden van de raad benoemt de wethouders, die vervolgens samen met de burgemeester het dagelijks bestuur van de gemeente vormen.

De burgemeester wordt op inspraak van de gemeenteraad voor zes jaar door de Kroon benoemd. 

Sinds de invoering van de Wet dualisering gemeentebestuur in 2002 maken wethouders geen deel meer uit van de gemeenteraad.

De positie van de gemeenteraad is sindsdien vergelijkbaar met die van de Tweede Kamer (het parlement) op landelijk niveau, het college is vergelijkbaar met het kabinet.

De Griffier
De gemeenteraden worden bijgestaan door een griffier, ook deze functie is ingevoerd met de Wet dualisering gemeentebestuur. De griffier is de eerste adviseur van de raad en ondersteunt de raad met de op de griffie werkzame ambtenaren.

De burgemeester blijft wel voorzitter van de gemeenteraad.