Herken verborgen leed

Ongeveer 1 op elke 20 ouderen krijgt te maken met onprettige situaties. Denk hierbij aan schelden, hardhandig vastpakken, verwaarlozing of het misbruiken van de pinpas van de oudere. Vaak vindt dit achter de voordeur plaats. Ouderen vinden het moeilijk hierover te praten. Daarom spreken we van verborgen leed.

Via de campagne 'Verborgen leed' vragen zes gemeenten in de regio Noord-Veluwe aandacht voor verschillende vormen van ouderenmishandeling, zoals financiële uitbuiting en ontspoorde mantelzorg.

Het verhaal van mevrouw Yilmaz

Ik ben Esra, dochter van Fatma en Murat Yilmaz. Mijn ouders zijn hier op jonge leeftijd gekomen en wonen al lange tijd fijn in Ermelo. Maar ze raken op leeftijd. Mijn moeder is 83 en mijn vader is 90. Sinds een paar jaar heeft mijn moeder last van Alzheimer. Het gaat niet goed met haar. En ik ben bang dat mijn vader het alleen maar erger maakt…

Mijn vader heeft altijd goed voor ons gezorgd. Daar is hij trots op, en ik denk dat hij het moeilijk vindt dat het nu allemaal wat veel en zwaar is. Het lukt hem niet om mijn moeder elke dag te wassen, eten te koken én het huis schoon te maken. Maar hij zal dit nooit toegeven. Tja, hij wil het zo graag goed doen.

Maar soms word ik wel bang van hem. Dan kom ik langs om te kijken of alles goed gaat en dan schreeuwt hij tegen me dat ik me niet zo met hen moet bemoeien. Ik hoorde van de buurvrouw ook dat hij haar bijna een keer sloeg toen ze langskwam. Ik heb nog niet gezien dat hij mijn moeder aanraakt, maar wie weet wat er nog kan gebeuren…

Een paar maanden geleden was mijn moeder gevallen in de badkamer. Ik weet niet precies wat er is gebeurd, maar moeder heeft een paar uur op de grond in de badkamer gelegen. Dit alles omdat mijn vader niet om hulp wilde vragen! Uiteindelijk kwam er een ambulance en ging ze naar het ziekenhuis, maar omdat ze verder niks gebroken had, mocht ze snel weer naar huis.

Ik probeer mijn vader echt over te halen hulp te accepteren. Maar hij wil niks van me aannemen. Mijn moeder is sinds de val wel drie keer naar de dagbesteding geweest, dat vond ze erg gezellig. Maar mijn vader zegt de hele tijd dat ze het niet leuk vindt en nu mag ze er niet meer heen.

Mijn moeder voelt zich de laatste weken trouwens wel wat beter. Wat blijkt: mijn vader gaf haar niet altijd haar medicijnen! Toen ik hem hierop aansprak, zei hij dat het allemaal wel meeviel met de ziekte van mama. Maar ze heeft die medicijnen echt nodig!

Ik probeer toch regelmatig langs te gaan, maar het huis is ook zo vies. Schimmel in de koelkast, overal stof, een vieze badkamer. En soms ruik ik urine. Ik mag zelf niet schoonmaken van mijn vader. Sinds kort hebben ze wel huishoudelijke hulp, maar daar heeft hij ook al tegen geschreeuwd als ze aan het werk is. Mijn vader wil geen vreemden in huis, maar dit kan niet langer zo doorgaan.

Ik geloof dat mijn vader het beste met mijn moeder voorheeft. Maar dit is voor hen beiden niet goed. Mam gaat zo snel achteruit en vader heeft ook geen rustige oude dag. Ik zou willen dat ze meer hulp accepteren. Maar zolang ze dat niet doen, is het enige wat ik kan doen via de rechter hulp afdwingen. Maar ik wil toch niet de reden zijn dat mijn ouders uit elkaar worden gehaald! Ik weet niet zo goed wat ik moet doen…

Vormen en signalen van ouderenmishandeling

Er zijn verschillende vormen en signalen van ouderenmishandeling. Vormen die vaak voorkomen zijn en zaken waar u op kunt letten zijn:

Lichamelijke mishandeling: denk aan slaan, duwen, schoppen, bedreigen of zelfs verwonden. Signalen hiervan zijn: blauwe plekken, botbreuken en andere zichtbare wonden en het ontbreken van een goede verklaring hiervoor.
Geestelijke mishandeling: kan bestaan uit uitschelden en kleineren, iemand niet meer naar buiten laten gaan, geen bezoek toelaten en de post niet aan de oudere geven. Signalen hiervan zijn: veranderingen in gedrag, angst en somberheid.
Financieel misbruik: kan bestaan uit het zonder overleg veranderen van het testament, stelen of verkopen van spullen van de oudere, spullen voor zichzelf kopen met de bankpas van de oudere en misbruik van het persoonsgebonden budget (PGB). Signalen hiervan zijn: een gebrek aan medicijnen of bijvoorbeeld toiletspullen en pleisters in huis, het verdwijnen van spullen en plotselinge schulden of betalingsachterstanden. Oudere beschikt niet meer zelf over eigen bankpas.
Verwaarlozing: kan bestaan uit geen of te weinig voeding krijgen, geen lichamelijke verzorging of medische zorg geven, het huis vies laten worden en geen liefde, zorg en aandacht krijgen. Signalen hiervan zijn: onbehandelde wonden, vermageren door te weinig voeding, slechte lichamelijke hygiëne, vieze kleding en beddengoed, vervuild huis. Een lege (en vieze) koelkast en geen voeding in huis.
Seksuele mishandeling: denk aan het verrichten van seksuele handelingen met of in het bijzijn van de oudere, tegen de wens van de oudere. Signalen hiervan zijn: irritaties of terugkerende infecties aan geslachtsdelen of anus, bloedvlekken in kleding of beddengoed, moeite met zitten of lopen, geslachtsziekten, onrustig bij (ont-) kleden of wassen, oudere maakt bedroefde indruk.

Waar kunt u terecht?

Heeft u zelf te maken met mishandeling? Neem contact op met iemand die u vertrouwt. Bijvoorbeeld uw huisarts. U kunt ook 24 uur en 7 dagen per week anoniem en gratis bellen met Veilig Thuis.
Maakt u zich zorgen om een overbelaste mantelzorger, familielid of bekende? Praat met een hulpverlener, zoals de huisarts, over uw vermoedens. Of neem contact op met Veilig Thuis.
Zorgprofessionals adviseren we om de stappen van de meldcode te volgen. Voor advies kunt u contact opnemen met Veilig thuis.